راهنمای تهیه و تدوین برنامه کسب و کار (Business Plan) شرکت‌های مشاوره مدیریت توسعه کارآفرینی
اجزای برنامه کسب و کار (BUSINESS PLAN)
برنامه کسب و کار دارای بخشهای مختلفی است که هر یک به تشریح عملکردهای گوناگون شرکت می‌پردازد.
برنامه کسب و کار شرکت شامل ۸ قسمت اصلی می‌باشد:
- خلاصه اجرایی، مدیریتی و معرفی شرکت
- چشم انداز، ماموریت و اهداف طرح
- تحلیل SWOT
- طرح سازمان
- طرح خدمات
- طرح مخاطبین
- طرح مالی
- ضمائم
۱- خلاصه اجرایی، مدیریتی و معرفی شرکت
برنامه کسب و کار معمولاً با خلاصه اجرایی، که در آن نکات برجسته طرح مطرح شده است، آغاز می‌شود.
عناوینی که باید در این بخش مورد توجه قرار گیرند شامل موارد زیر می‌باشد:
- اهداف و ضرورت ایجاد شرکت
- بیانیه ماموریت/ ماموریت
- کلیدهای موفقیت
- تاریخچه شرکت
- مدل عملیاتی مرکز (فرایند اجرایی)
- مالکیت معنوی/ فکری
- خدمات
- نتایج مالی مورد انتظار
- موقعیت محلی
۲- چشم انداز، ماموریت و اهداف طرح
- چشم انداز طرح
- ماموریت طرح
- اهداف طرح
۳- تحلیل SWOT
در این بخش از برنامه کسب و کار مهم‌ترین راهبردها و راهکارهای اولویت‌دار و عوامل حیاتی موفقیت در ایجاد و توسعه شرکت، بررسی و تحلیل قرار گیرد.
برای دستیابی به این مهم، ابتدا فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در خارج از سازمان و در سطح کشور و سپس نقاط قوت و ضعف درون‌سازمانی مورد بررسی قرار گرفته، سپس با استفاده از یکی از فنون موجود در مدیریت راهبردی به نام تحلیل SWOT، مهم‌ترین راهبردها و راهکارها استخراج گردیده است.
- مهم‌ترین فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در فضای کشور برای ایجاد شرکت
- مهم‌ترین نقاط قوت و ضعف شرکت برای ایجاد واحدهای مشاوره
- راهبردهای SO با توجه به نقاط قوت و فرصت‌ها
- راهبردهای ST با توجه به نقاط قوت و تهدیدها
- راهبردهای WT با توجه به نقاط ضعف و تهدیدها
- راهبردهای WO با توجه به نقاط ضعف و فرصت‌ها
- راهبردهای SWOT با توجه به نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات
۴- طرح سازمان
طرح سازمان موارد گوناگونی به شرح زیر را در برمی‌گیرد:
- معرفی تیم مدیریتی و تجربیات آنها
- نمودار سازمانی و شرح وظایف
- راهبردهای مدیریتی و شیوه‌های اداره سازمان
- نحوه تعامل بخشهای مختلف شرکت
- برنامه‌های استخدام و آموزش کارکنان
- ضوابط پرداخت حقوق و مزایا
- فهرستی از رویه‌ها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها
- نحوه بهره‌گیری از فنّاوری اطّلاعات در فرآیندهای سازمان
- برنامه زمانبندی اجرای طرح و تعیین گام‌های اجرایی اولیه
۵- طرح خدمات
در این راستا شرح موارد ذکرشده زیر از اهمیت به‌سزایی برخوردار است:
- راهبردهای شرکت در ارائه خدمات
- خدمات قابل ارائه توسط مرکز در هر یک از مراحل رشد و واحدهای مشاوره
- بیان وجه تمایز خدمات نسبت به سایر شرکتها
- راهبرد و برنامه‌های آتی جهت توسعه و ارتقای خدمات
- تعرفه‌های تعیین‌شده و نحوه ارایه خدمات (با یارانه, رایگان,.....) و نحوه بازگشت این هزینه‌ها
- نحوه تأمین خدمات (برون‌سپاری و درون‌تأمینی)
- نحوه ارزیابی میزان اثربخشی خدمات
- نحوه بهره مندی از فنّاوری اطّلاعات در ارایه بهینه خدمات
۶- طرح مخاطبان (بازاریابی)
این طرح انواع، گستره و مشخصات مخاطبان احتمالی شرکت را بیان نموده و شامل فهرستی تفصیلی از بخش‌بندی مخاطبان، تجزیه و تحلیل آنها، نیازسنجی و... خواهد بود. این طرح می‌تواند در موفقیت شرکت نقشی حیاتی ایفا کند.
- بخش‌بندی مخاطبان
- نیازهای مخاطبان
- شیوه پذیرش و ارزیابی بنگاهها
- شیوه ارزیابی عملکرد بنگاهها
۷- طرح مالی
مهم‌ترین عناوینی که در بخش مالی برنامه کسب و کار شرکت مطرح می‌باشند، عبارتند از:
- شاخص‌های مالی کلیدی
- منابع و موارد استفاده از سرمایه
- تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر
- تجزیه و تحلیل نسبت‌های تجاری
- بیانیه سود و زیان پیش‌بینی‌شده
- بیانیه جریان نقدینگی
- ترازنامه
- بیانیه درآمد و طرح‌های بلند مدت
- طرح خرید (مواد اولیه و تجهیزات)
- مدیریت وام
۸- ضمائم
ضمائم برنامه کسب و کار به قرار ذیل می‌باشد:
- کاربرگ‌های اجرایی
- اسناد و مدارک پشتیبانی
- در صورتی که قبلاً امتیازی کسب شده، آماده کردن یک نسخه از قرارداد اعطای امتیاز و تمام مدارک پشتیبانی که توسط امتیازدهنده تهیه شده است.
- یک نسخه از مجوزها و دیگر مدارک قانونی
- یک نسخه از مشخصات سرمایه‌گذارهای اصلی
- یک نسخه از مشخصات مؤسسان و مدیران مرکز
- رونوشت نامه‌های درخواست از طرف متقاضیان خدمات مرکز
- یک نسخه از موافقتنامه‌ها و قراردادها با سرمایه‌گذاران
- اساسنامه
- رویه‌ها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها
- برنامه زمانبندی اجرای طرح و انجام فعالیتها
نحوه تنظیم و ارائه طرح کسب و کار 